Po ilu latach przedawnia się dług u komornika? Twoje prawa w obliczu egzekucji

Kwestia przedawnienia długu u komornika budzi wiele wątpliwości wśród osób zadłużonych. Nierzadko, po wielu latach problemów finansowych pojawia się nadzieja, że dług u komornika w końcu ulegnie przedawnieniu. Czy jest to możliwe? Tak — dług może ulec przedawnieniu, ale niekoniecznie w sposób, w jaki funkcjonuje ono w powszechnym rozumieniu. Niektórzy są bowiem przekonani, że dzieje się to po kilku latach od dnia powstania długu czy rozpoczęcia windykacji. Tymczasem nie tylko termin przedawnienia długu zależy od rodzaju zobowiązania, ale też musi być spełniony szereg warunków, które umożliwią jego całkowite umorzenie. Znajomość mechanizmów przedawnienia się długu, terminów i procedur jest niezbędne, aby można było poprawić swoją sytuację finansową.

Czy dług u komornika się przedawnia? Zrozumienie podstaw prawnych

Przedawnienie długu oznacza, że po upływie określonego czasu wierzyciel traci możliwość dochodzenia swojej należności na drodze sądowej lub w drodze egzekucji komorniczej. Nie oznacza to jednak, że dług przestaje istnieć – staje się on długiem naturalnym, czyli takim, którego nie można skutecznie egzekwować przymusowo. Można dalej stosować wezwania do zapłaty czy inne sposoby polubownego rozwiązania sporu z dłużnikiem, a ten jak najbardziej może na te wezwania odpowiedzieć i spłacić zobowiązania. Tymczasem de facto wezwania te będą rozumiane w charakterze prośby, a nie wymagania. Za brak spłaty po terminie przedawnienia dłużnikowi nie grożą żadne konsekwencje.

Czym jest przedawnienie według przepisów? To instytucja prawa cywilnego, która ma na celu stabilizację obrotu gospodarczego i eliminację roszczeń, które przez długi czas nie były dochodzone. Przedawnienie roszczeń jest uregulowane w art. 117 Kodeksu Cywilnego. Warto przy tym zaznaczyć, że chodzi tutaj o długi, które nie były dochodzone — czyli ani wierzyciel, ani uprawnione do tego instytucje przez określony czas nie mogą prowadzić aktywnych działań, aby odzyskać należności. Przykładowo, jeśli dług powstał 5 lat temu, a według prawa przedawnia się po 3 latach i w tym czasie prowadzone były egzekucje komornicze, dług nie ulegnie przedawnieniu.

Kiedy przedawnia się dług u komornika? Kluczowe terminy

Po ilu latach przedawnia się dług u komornika? Termin przedawnienia długu jest zależny od rodzaju długu — nie ma jednej uniwersalnej zasady naliczania biegu przedawnienia. Warto przy tym pamiętać, że ten zaczyna się od dnia, w którym wierzyciel mógł żądać zapłaty, czyli — mówiąc słownictwem prawniczym — kiedy roszczenie stało się wymagalne.

Kluczowe terminy przedawnienia to:

1. 3 lata dla długów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (np. z tytułu umów o dzieło, zlecenie czy sprzedaży, zaległości czynszowych).
2. 6 lat dla pozostałych długów. Od 9 lipca 2018 r., zgodnie ze zmianami w kodeksie cywilnym, ogólny termin przedawnienia wynosi 6 latach dla roszczeń majątkowych. Oznacza to, że wiele długów konsumenckich (np. pożyczki prywatne, roszczenia z tytułu niezapłaconych rachunków za media, które nie są związane z działalnością gospodarczą) ulega przedawnieniu po sześciu latach.
3. 10 lat dla długów, które stały się wymagalne przed 9 lipca 2018 r. Przy tym terminem, ogólny termin przedawnienia wynosił 10 lat. Warto o tym pamiętać, analizując starsze zadłużenia.

Wiele osób zadaje sobie także pytanie, kiedy przedawnia się dług w firmie windykacyjnej. Generalnie, w tym przypadku przedawnienie następuje na takich samych zasadach jak dla pierwotnego wierzyciela.

 Od kiedy liczy się bieg przedawnienia?

Ważne jest przy tym, aby pamiętać, że bieg przedawnienia (czyli okres, po którym dług będzie niewymagalny) może ulec przerwaniu. Co to oznacza? Przerwanie biegu przedawnienia powoduje to, że okres przedawnienia zresetuje się i zacznie się liczyć od nowa. Przykładami działań przerywających bieg przedawnienia są:

• wszczęcie postępowania sądowego (np. złożenie pozwu o zapłatę);
• wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez komornika;
• uznanie długu przez dłużnika (np. podpisanie ugody, prośba o rozłożenie na raty);
• złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.

Art. 123 § 1 Kodeksu cywilnego: "Bieg przedawnienia przerywa się: 1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia; 2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje; 3) przez wszczęcie mediacji."

Wszczęcie egzekucji komorniczej przerywa bieg przedawnienia. Po zakończeniu egzekucji (np. z powodu jej bezskuteczności), bieg przedawnienia długu rozpoczyna się od nowa.

Przedawnione długi w egzekucji komorniczej – co to oznacza w praktyce?

Aby w pełni zrozumieć istotę przedawnienia długu w egzekucji komorniczej, należy dokonać rozróżnienia pomiędzy przedawnieniem długu a umorzeniem postępowania egzekucyjnego. Nawet jeśli dług ulegnie przedawnieniu, komornik sądowy może kontynuować egzekucję, dopóki dłużnik nie podniesie skutecznie zarzutu przedawnienia. Komornik może w tym czasie podejmować różne działania, w tym: zajmować wynagrodzenie, rachunki bankowe czy inne składniki majątku (np. nieruchomości).

Niewniesienie zarzutu przedawnienia może mieć poważne konsekwencje, jeżeli wcześniej komornik próbował bezskutecznie prowadzić egzekucję z mieszkania lub domu. W takim przypadku zajęcie komornicze nie znika samoistnie, nawet jeżeli dług się przedawnił, a tym nie możesz swobodnie korzystać ze swojego mieszkania — przede wszystkim go sprzedać. Oczywiście sprzedaż mieszkania z wpisem komorniczym jest możliwa, ale niezwykle trudna na wolnym rynku. Zajęcie nieruchomości przez komornika znacząco obniża jej atrakcyjność, a potencjalni nabywcy nie chcą ponosić związanego z tym ryzyka.

Musisz też pamiętać, że w pewnym momencie może dojść do licytacji komorniczej. Jeżeli Twoja nieruchomość jest sporo warta, daje szerokie możliwości inwestycyjne czy też znajduje się w atrakcyjnej lokalizacji, prawdopodobnie ktoś zdecyduje się na kupno mieszkania od komornika z lokatorem. To problem, którego można uniknąć, dopełniając procedur urzędowych.

Wniosek o przedawnienie długu do komornika – jak go złożyć?

Na początku trzeba wiedzieć, że komornik nie rozstrzyga o przedawnieniu długu i w sensie formalnym złożenie wniosku o przedawnienie długu do komornika jest niemożliwe — ten po prostu go nie przyjmie i nie nada mu mocy urzędowej. To domena sądu.

Aby skutecznie podnieść zarzut przedawnienia długu w toku egzekucji komorniczej, należy złożyć do sądu, który wydał tytuł wykonawczy wniosek o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Jest to tzw. powództwo przeciwegzekucyjne.

Oto, jak to zrobić krok po kroku:

1. Sprawdź dokładnie rodzaju długu, datę jego wymagalności i ewentualne przerwy w biegu przedawnienia. Ustal, kiedy przedawnia się dług u komornika w Twoim konkretnym przypadku i czy faktycznie nie jest już wymagalny.
2. Złóż pozew o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Powołaj się w nim na przedawnienie długu i dołącz dowody, że tak faktycznie się stało. Jest to wszystko, co wskazuje, że przez kilka lat nie podejmowano czynności przerywających bieg przedawnienia. 
3. Jeśli sąd uzna, że roszczenie uległo przedawnieniu, prawomocny wyrok dostarcz do komornika sądowego. Na tej podstawie komornik umorzy wtedy postępowanie egzekucyjne.

Przedawnienia komornicze – Twoja szansa na wyjście z długów

Przedawnienia komornicze stanowią realną szansę dla dłużników na wyjście z długów, zwłaszcza tych, którzy borykają się z zaległym zobowiązaniem od wielu lat. Trzeba jednak pamiętać, że nie następuje to automatycznie i należy aktywnie podnieść zarzut przedawnienia. Jeśli tego nie zrobisz, komornik może dalej prowadzić egzekucję.

Zawsze warto też skonsultować się z prawnikiem wyspecjalizowanym w prawie cywilnym. Ten pomoże Ci ocenić, po ilu latach przedawnia się dług u komornika w Twoim przypadku i czy masz podstawy do wniesienia zarzutu przedawnienia. Nie czekaj, aż komornik ściągnie należności z Twojego wynagrodzenia czy nieruchomości, jeśli istnieje realna szansa na przedawnienie długu. To znacznie korzystniejsze rozwiązanie niż np. upadłość konsumencka.