Operat szacunkowy – co to za dokument i kiedy będzie ci potrzebny?
Operat szacunkowy jest dokumentem tworzonym przez rzeczoznawcę majątkowego. Pozwala on ustalić wartość danego mieszkania lub domu. Kiedy warto postarać się o wycenę nieruchomości? Jak wygląda taki dokument urzędowy i jaki jest koszt wyceny?
Planujesz zakup mieszkania, a może chcesz wziąć kredy hipoteczny? W każdym z tych przypadków niezbędne jest prawidłowe oszacowanie wartości nieruchomości. Informacja ta zostanie zamieszczona w dokumencie, którym jest operat szacunkowy. Co ważne, może go przygotować jedynie osoba z odpowiednimi kompetencjami – rzeczoznawca majątkowy. Wartość podana w operacie może zostać uznana za wiarygodną i stanowić podstawę do udzielenia kredytu lub sfinalizowania zakupu mieszkania. Sprawdź, jak przebiega procedura wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu.
Kto przygotowuje operat szacunkowy?
Operat szacunkowy może zostać przygotowany jedynie przez upoważnioną osobę. Wyceną nieruchomości i przygotowaniem operatu zajmuje się rzeczoznawca majątkowy. Potwierdzeniem jego kwalifikacji jest zdany egzamin specjalistyczny. Jeśli chcesz się upewnić, czy znaleziony przez ciebie specjalista ma odpowiednie kompetencje, zajrzyj do rejestru rzeczoznawców, który znajduje się na stronie Ministerstwa Rozwoju.
Nie zawsze możesz wybrać samodzielnie osobę, której powierzysz przygotowanie operatu. Banki często wyznaczają konkretnego rzeczoznawcę odpowiedzialnego za określenie wartości nieruchomości.
Kiedy jest potrzebny operat szacunkowy?
Operat szacunkowy może być wykorzystywany w każdej sytuacji, w której konieczne jest podanie obiektywnej i rzetelnej wyceny nieruchomości. Pamiętaj, że określenie wartości domu czy mieszkania jest niezbędne, gdy starasz się o kredyt hipoteczny czy myślisz o ubezpieczeniu lub sprzedaży nieruchomości. Operat szacunkowy możesz wykorzystać także w sytuacji:
- podziału spadku i majątku wspólnego małżonków;
- zawierania umowy dzierżawy, najmu oraz dożywocia;
- przekazania ziemi na cele publiczne;
- planowania komercyjnych inwestycji budowlanych;
- wyceny strat spowodowanych np. klęską żywiołową;
- prowadzenia windykacji z nieruchomości.
Jak wygląda operat szacunkowy nieruchomości sporządzony przez rzeczoznawcę?
Operat szacunkowy mieszkania musi zostać sporządzony na piśmie. Jest to dokument formalny zachowujący swoją aktualność przez 12 miesięcy. Ta forma wyceny nieruchomości musi spełniać ściśle określone wymagania strukturalne. Każdy operat szacunkowy zawiera:
- opis konkretnej nieruchomości – jej położenie, wielkość, określenie granic, numer księgi wieczystej;
- wskazanie przepisów, w oparciu o które sporządzany jest operat;
- cel sporządzania opinii o wartości nieruchomości;
- data przeprowadzenia wyceny;
- stan nieruchomości – wycena obejmuje wartość poszczególnych składowych, na którą wpływa stopień ich zniszczenia;
- przeznaczenie nieruchomości – pod uwagę brany jest plan zagospodarowania przestrzennego, typ działki, prowadzenie działalności gospodarczej na terenie domu;
- analizę rynku nieruchomości – uwzględnia się uwarunkowania rynkowe, ceny nieruchomości podobnych;
- opis zastosowanej metody wyceniania;
- kwotę wartości nieruchomości;
- datę i podpis osoby sporządzającej.
Co wpływa na końcową wycenę domu lub mieszkania?
Operat szacunkowy ma dać odpowiedź na pytanie, ile warta jest dana nieruchomość. Dokument przyda się kredytobiorcy, sprzedawcy mieszkania lub domu czy osobie planującej nowe inwestycje. Co jest brane pod uwagę podczas sporządzania operatu szacunkowego? Jakie elementy wpływają na wartość wycenianej nieruchomości? Przede wszystkim sprawdzany jest jej stan techniczny, który ustalany jest na podstawie oględzin oraz informacji zapisanych w księgach wieczystych. Pozostałe istotne dane to:
- cechy nieruchomości;
- lokalizacja;
- aktualna sytuacja na rynku obrotu nieruchomościami.
Przepisy prawne zawierają szczegółowe informacje, na jakie elementy nieruchomości musi zwrócić uwagę rzeczoznawca podczas tworzenia operatu szacunkowego.
Na jakich przepisach bazuje operat szacunkowy?
Podstawowym aktem prawnym jest Ustawa o gospodarce nieruchomościami z 21 sierpnia 1997 roku. W jej treści znajdziesz odpowiedzi na pytania, czym jest operat szacunkowy, jaki jest cel i sposób przygotowywania wyceny. Operat szacunkowy przygotowuje się również zgodnie z rozporządzeniem rady ministrów w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (przepisy z 2004 roku wraz z późniejszymi zmianami). W swojej pracy rzeczoznawca wykorzystuje kodeks etyki zawodowej oraz zapisy standardów zawodowych.
Dokumenty niezbędne do przygotowania operatu szacunkowego
Do sporządzenia operatu szacunkowego potrzebne będą informacje dotyczące nieruchomości:
- odpis z księgi wieczystej;
- akt notarialny;
- wypis z rejestru gruntów;
- zarys mapy ewidencyjnej.
Jeśli potrzebujesz operat szacunkowy do kredytu hipotecznego, na pewno zależy ci na pewno na szybkiej wycenie. Rzeczoznawca poprosi cię o zgromadzenie niezbędnych danych, które umożliwią uzyskanie wiarygodnej informacji o wartości nieruchomości. Niekiedy osoba zajmująca się wyceną potrzebuje jedynie numeru księgi wieczystej, ponieważ bez problemu uzyska do niej dostęp. Pamiętaj jednak, że w takim wypadku możesz zapłacić nieco więcej za usługę. Koszt nowego operatu to kilkaset złotych
Operat szacunkowy – o czym musisz pamiętać?
Pierwsza istotna kwestia to ważność dokumentu. Operat posłuży ci jedynie przez 12 miesięcy, chyba że wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany dotyczące położenia, przeznaczenia, stanu techniczno-użytkowego. W takiej sytuacji wycenę należy powtórzyć. Możliwe jest również potwierdzenie aktualności operatu szacunkowego przez osobę posiadającą uprawnienia zawodowe, po upływie przepisowych 12 miesięcy.
Operat szacunkowy od Homly
Chcesz szybko poznać przybliżoną cenę nieruchomości? Dzięki Homly to możliwe! Oferujemy szybką i profesjonalną wycenę nieruchomości – możesz ją wykorzystać np. podczas ustalania ceny sprzedaży nieruchomości. Udostępniamy również darmowy kalkulator do szybkiej wyceny mieszkania czy domu. Dzięki narzędziu uzyskasz informację, ile w przybliżeniu może być warty dany lokal. Śmiało korzystaj z naszego wsparcia nie tylko przy szacowaniu ceny nieruchomości, ale także przy sprzedaży czy kupnie lokum!
Pamiętaj, że wyłącznie operat szacunkowy sporządzony przez specjalistę ma moc prawną i w wielu sytuacjach jest niezbędnym dokumentem w transakcji. Warto znać choćby podstawowe zasady jego tworzenia i wykorzystywania.