Świadectwo charakterystyki energetycznej – co to jest?
Dokument, który stanowi standard energetyczny domu, dzięki któremu dowiadujemy się między innymi o tym, ile energii zużywanej jest w danym domostwie, zwany jest świadectwem energetycznym. Do czego może posłużyć świadectwo charakterystyki energetycznej? O tym dowiemy się w poniższym artykule, gdzie dokładnie wyjaśnimy, czym jest dokument energetyczny.
Podstawa prawna świadectwa energetycznego
Moment, w którym można zetknąć się z pojęciem świadectwa energetycznego, dotyczy sytuacji kupna, wynajmu lub sprzedaży nieruchomości. Świadectwo energetyczne budynku jest dokumentem, w którym dokładnie analizuje się energochłonność budynku. Wszystkie parametry uwarunkowane są wskaźnikami zużycia energii, a więc szacuje się, ile energii pochłania dany budynek. Sprzedaż, wynajem lub zakup domu to chwile, w których wymaga się, aby okazać świadectwo energetyczne. Co to jest za dokument i w jaki sposób go odczytywać? Jest to przede wszystkim dokument, który na podstawie wyliczeń i dokładnych analiz obrazuje roczny wskaźnik zużycia energii. W dokumencie tym dowiemy się przede wszystkim, jakie jest zużycie energii wykorzystywanej na ogrzanie, chłodzenie, wentylowanie domu, ale również do tego, aby ogrzać wodę na potrzeby domowników.
Podstawa prawna świadectwa charakterystyki energetycznej wynika z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE, która nastąpiła 19 maja 2010 r. Dotyczy charakterystyki energetycznej budynków. Dyrektywa została wdrożona po to, aby wpłynąć na znaczne obniżenie zużycia energii w budownictwie mieszkalnym na terenie krajów Unii Europejskiej.
W sytuacji sprzedaży lub wynajmu nieruchomości wedle przepisów prawnych wymagane jest sporządzenie świadectwa energetycznego domu. Dokument ten nie jest obowiązkiem w momencie, gdy domy wybudowane zostały z przeznaczeniem do użytku własnego.
Do dnia 9 marca 2015 roku dokument, o którym mowa w tym artykule, stanowił nieodłączny element w procesie zawiadamiania o zakończeniu budowy danego obiektu. Do tego okresu trzeba było złożyć go przy zakończeniu budowy lub podczas składania wniosku o pozwolenie na użytkowanie takiego budynku, który został dopiero co wybudowany. Obecnie świadectwo charakterystyki energetycznej jest konieczne, by uzyskać pozwolenie na budowę.
Jak prezentuje się dokument charakterystyki energetycznej?
Dokument, jakim jest świadectwo energetyczne domu, prezentuje parametry techniczne i użytkowe, jak również wskaźniki energetyczne. W tym dokumencie przede wszystkim mowa jest o wskaźnikach energii użytkowej, energii końcowej oraz pierwotnej. Ułatwieniem ma być graficzna postać wskaźnika energii końcowej. Jest to nic innego jak suwak energetyczny. Co jeszcze znajdziemy w tym dokumencie? Z pewnością odnaleźć można w nim kluczowe informacje dotyczące parametrów techniczno-użytkowych. Wśród nich dokładnie opisany jest rodzaj budynku, jego przeznaczenie, rok wybudowania czy rok oddania do użytkowania. Dokument charakterystyki energetycznej zawiera także informacje dotyczące powierzchni użytkowej, gdzie na jej podstawie dokonuje się obliczeń, szacunkowych lub na podstawie zużycia. W tej kwestii istotną informacją, jaką również znajdziemy w świadectwie energetycznym, będzie metoda wyznaczania charakterystyki energetycznej. Oczywiście można tutaj dostrzec również datę ważności tego dokumentu.
Wyznaczone wskaźniki dotyczą symboli: Eu, Ek oraz Ep. To właśnie dzięki tym wskaźnikom możliwe jest scharakteryzowanie obiektu względem zużycia energii. Przelicza się to na jednostkę powierzchni, a wyniki podawane są w kWh/m2 *rok.
Energia użytkowa
Energia użytkowa znana pod symbolem Eu jest obliczeniową ilością energii, która opcjonalnie jest potrzebna do ogrzewania wnętrza, wentylowania oraz ogrzewania wody, w warunkach, jakie uznane są za “idealne”, bacząc na systemy budynku, które byłby w stu procentach sprawne. Trzeba jednak uświadomić sobie, że w instalacjach grzewczych występują nierzadko ubytki. Straty ciepła dotyczą dystrybucji, transportu oraz regulacji. W dystrybucji straty energetyczne zależne są przede wszystkim od lokalizacji ciepła (źródło) oraz od sprawności systemów. Jeżeli mowa o transporcie, straty ciepła uwzględniają zarówno rodzaj instalacji, jak i odległości. W regulacji odnotowuje się straty względem ręcznej regulacji cieplnej, miejscowej lub uwarunkowanej pogodą.
Energia końcowa
Ze względu na straty i ubytki cieplne oraz nie do końca idealne warunki instalacyjne Eu nie jest wskaźnikiem warunkującym realne zużycie energii, a jedynie jej wartością użytkową. Ek, czyli energia końcowa stanowi wskaźnik określający realne zużycie energii w danym budynku, a w tej informacji zawarte są również informacje dotyczące strat cieplnych.
Chcesz sprzedać nieruchomość? Skorzystaj z bezpłatnej wyceny online
Energia pierwotna
Wskaźnikiem znanym pod nazwą Ep jest zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną. Wskaźnik ten podawany jest poprzez mnożenie energii końcowej przez współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej, wraz z wytworzeniem i dostarczeniem nośnika energii końcowej. Wyróżnione nośniki energetyczne, czyli np. gaz ziemny, węzeł ciepłowniczy, biomasa, olej opałowy, jak również energia elektryczna i inne, posiadają inne wartości nakładów energii pierwotnej.
W przypadku wykorzystywania biomasy współczynnik nakładu wynosi 0,2 i jest to niska wartość. W porównaniu gaz ziemny wykazuje współczynnik na poziomie 1,1, zaś wykorzystywana w ogrzewaniu energia elektryczna aż 3,0. Im mniejszy wskaźnik, tym lepiej. Nawet jeśli budynek będzie spełniał wszelkie wymagania względem dobrej izolacji cieplnej, to ogrzewanie elektryczne może przyczynić się do pojawienia się trudności ze spełnieniem granicznego wskaźnika Ep. W nowoczesnych projektach budowlanych minimalna wartość wskaźnika zużycia energii pierwotnej (Ep), która jest nieodnawialna, musi zmieścić się w limicie 70 kWh/(m2*rok). Wartość ta jest możliwa do osiągnięcia, kiedy w ogrzewaniu budynku wykorzystywana jest energia odnawialna. Umożliwia to instalacja pomp cieplnych wraz z systemem fotowoltaicznym. Wskaźnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej jest informacją, która wskazuje, jak uciążliwe dla środowiska, jest pozyskanie danej energii cieplnej. Ogrzewanie przy pomocy pieca na węgiel kamienny jest tak samo obciążeniem dla środowiska (w pozyskaniu surowca) jak gaz ziemny, a więc jego współczynnik utrzymuje się na poziomie 1,1. Do roku 2021 limit zużycia energii pierwotnej dla budynków nowopowstałych był nieco wyższy, mianowicie 95 kWh/(m2*rok)
Jak uzyskać niższy wskaźnik Ep?
Jak już wiemy, wskaźnik zużycia energii nieodnawialnej powinien zmieścić się do wartości 70 kWh/(m2*rok). Wbrew pozorom nie jest łatwo uzyskać taki wynik. Świadectwo energetyczne domu, które wykazuje wszystkie istotne wartości, może być kluczem do rozwiązań proekologicznych, które przyczynią się także do zmniejszenia zużycia energii cieplnej, a co za tym idzie, do zmniejszenia kosztów związanych z ogrzewaniem budynku i wody użytkowej.
Podczas przygotowywania projektu domu wymaga się, aby zastosować rozwiązania, które pomogą obniżyć wskaźnik Ep. Ma to związek z rozwiązaniami izolacji cieplnej, wyboru sposobu ogrzewania, a także podgrzewania wody. Wspomagające dla osiągnięcia lepszych rezultatów będzie wykorzystanie energooszczędnych rozwiązań. Warto zainwestować przede wszystkim w termoizolację, aby ubytek ciepła był jak najmniejszy. Świadectwo charakterystyki energetycznej to doskonały punkt, od którego warto zacząć.
Nie tylko termoizolacja jest kluczowa dla osiągnięcia optymalnych wyników Ep. Prócz wymiany okien na bardziej szczelne, a także ocieplenie budynku, konieczna może być także wymiana ogrzewania w budynku. Tutaj rozwiązań jest kilka. Przede wszystkim prym wiodą pompy ciepła. Im bardziej energooszczędne, tym lepsze. Przyda się także niezależność energetyczna, a więc skorzystanie z odnawialnego źródła energii, które zostanie przetworzone na energię elektryczną poprzez instalacje fotowoltaiczne. Panele solarne do podgrzewania wody użytkowej również wpłyną na zmniejszenie wskaźnika Ep.
Niestety zastosowanie tylko i wyłącznie jednej metody nie pomoże zmniejszyć wskaźnika Ep w znacznym stopniu. Nawet jeśli projekt budynku jest dostosowany do wymogów, ale źródłem ogrzewania ma być piec węglowy, współczynnik ten może zostać przekroczony. Prócz zastosowania pomp ciepła, bardzo dobrymi wynikami względem Ep wyróżniają się także kotły grzewcze na biomasę. Przypomnijmy, że wskaźnik współczynnika nakładu dla biomasy wynosi 0,2. Wybierając taką alternatywę, można uzyskać opcjonalny wynik.
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest źródłem cennych informacji, nie tylko ze względu na dane związane ze zużyciem energii. Taki dokument można wykorzystać również w kwestii zdobycia informacji na temat tego, co należy zrobić, co zmienić, aby obniżyć w znacznym stopniu koszty utrzymania budynku. Pamiętajmy, że im bardziej zainwestujemy w ekologiczne rozwiązania dotyczące ogrzewania budynku, wentylacji i ogrzewania wody, tym bardziej wpłyniemy na zmniejszenie kosztów utrzymania. Niższy wskaźnik Ep, jeżeli chodzi o charakterystykę energetyczną budynku, zależny jest od wyższego stopnia wykorzystania energii odnawialnej.
